Sông Hồng không những kiến tạo nên một châu thổ mà còn đóng vai trò tạo nên một nền văn hóa ven sông Hồng độc đáo. Nền văn hóa sông Hồng đã được định hình từ xa xưa, tuy không sớm và có ảnh hưởng rộng bằng các nền văn hóa lớn khác trên thế giới, nhưng lại có nhiều giá trị và nét đặc trưng. Vùng đất sông Hồng không chỉ có những địa điểm du lịch hấp dẫn và những danh lam thắng cảnh nổi tiếng mà còn có những nét văn hóa rất độc đáo và riêng biệt. Bài viết sau đây sẽ giới thiệu đến các bạn một số nét đẹp trong văn hóa sông Hồng.
Văn hóa ẩm thực vùng sông Hồng
Trong kho tàng văn hóa ẩm thực, Việt Nam là quê hương của nhiều món ăn ngon. Từ những món ăn dân dã trong ngày thường. Cho đến những món ăn cầu kỳ để phục vụ lễ hội và cung đình. Thi đều mang ý nghĩa riêng biệt. Tạo nên bản sắc của từng dân tộc. Nó phản ánh truyền thống và đặc trưng của mỗi dân cư sinh sống ở từng khu vực.
Trong văn hóa sông Hồng, ẩm thực cũng có những nét đặc sắc tiêu biểu. Tạo nên sự khác biệt. Và dường như khi nhắc đến sông Hồng không ai là không nhớ tới những món ăn đã làm nên thương hiệu cho vùng đất này. Có thể nói rằng, Hà Nội được mệnh danh là tinh hoa của ẩm thực sông Hồng. Với những món ăn nổi tiếng, hấp dẫn thực khách ngay từ lần thưởng thức đầu tiên. Như bánh cuốn Thanh Trì, xôi lúa Hoàng Mai, phở Hà Nội, lục tàu xá, bánh cốm, bánh đậu xanh.
Văn hóa sông Hồng thể hiện qua kiến trúc
Bên cạnh nền ẩm thực đặc sắc với những món ăn ngon nổi tiếng, khiến thực khách không thể nào quên được. Thì kiến trúc cũng được xem là một thành tố quan trọng góp phần tạo nên sự đặc trưng và ấn tượng cho văn hóa sông Hồng. Điển hình cho sự phong phú và độc đáo trong kiến trúc của vùng đất này đó chính là Đình Chèm.
Đây là một đình được xây dựng theo lối kiến trúc nội công ngoại quốc; chắc chắn và công phu; sử dụng lối kiến trúc tam quan. Ngoài bố trí đầy đủ tứ linh long, ly, quy, phượng quay ra bốn hướng. Trong đình, các cột và mái được chạm trổ tinh vi. Với hình rồng cuốn thủy, rồng mây, tứ linh, cá hóa rồng, hoa lá, vân mây sông nước. Mang đậm nét nghệ thuật kiến trúc thời Lê Trung Hưng. Ngoài ra, trong đình còn có rất nhiều đồ thờ các loại đều có giá trị nghệ thuật. Như chiếc lư hương ngàn năm tuổi rất quý hiếm. Bên cạnh đó, du khách cũng có thể tham quan những công trình kiến trúc khác như chùa Bồ Đề, đền Hai Cô.
Văn hóa làng nghề thủ công truyền thống
Đồng bằng sông Hồng là nơi tập trung nhiều làng nghề truyền thống nhất trên cả nước. Đặc biệt phải kể tới Hà Nội, Thái Bình, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Dương, Ninh Bình, Nam Định… Nơi đây có rất nhiều làng nghề có lịch sử phát triển hàng trăm năm. Như tơ lụa Vạn Phúc, đồng Ngũ Xã, gốm Chu Đậu…
Khu vực đồng bằng sông Hồng ngoài các làng nghề thủ công truyền thống phong phú, đa dạng như: làng dệt Vạn Phúc, làng dệt the lụa La Khê, làng Nón Chuông; các làng nghề sơn mài truyền thống như Hạ Thái, Sơn Đồng, Bối Khê, làng gốm Bát Tràng… Còn có các làng nghề sản xuất nông nghiệp như làng hoa khu vực Hà Nội, Hưng yên; làng cây cảnh Vị Khê – Nam Định; những làng nghề chuyên canh nhãn lồng Hưng Yên, vải Thanh Hà – Hải Dương…
Văn hóa lễ hội của vùng sông Hồng
Đã từ lâu, lễ hội đã được xem là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của những người dân Việt Nam. Đó không chỉ là một nét đặc trưng giúp tạo nên sự khác biệt của văn hóa sông Hồng so với những vùng miền khác. Mà đồng thời là một niềm tự hào của mọi người dân địa phương dành cho giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp.
Một trong những lễ hội nổi bật ở sông Hồng thu hút đông đảo khách du lịch thập phương đến tham gia đó chính là lễ rước nước của cư dân ven sông Hồng. Theo những người dân, tiến hành lễ rước nước là lấy dòng nước trong sạch, tinh khiết ở giữa dòng sông Hồng về để tắm thánh. Để thể hiện lòng thành kính, biết ơn đến các vị thần. Đồng thời cũng nói lên ước mơ nguyện vọng của mọi cư dân. Bên cạnh đó, sông Hồng còn là nơi diễn ra những lễ hội khác như lễ hội trâu rơm.
Là một vùng đất nông nghiệp quan trọng của cả đất nước. Chính vì thế sông Hồng đã trở thành một địa điểm quen thuộc của rất nhiều người. Bên cạnh đó, đây còn là nơi có nền văn hóa độc đáo, phong phú. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu thêm về văn hóa sông Hồng nhé.
